Overslaan en naar de inhoud gaan

Laatst bijgewerkt: Juni 2025

➜ BIOLOGIE

  • FAMILIE: Moronidae.

  • KENMERKEN: Langwerpig lichaam, grijze rug en witte buik, onderkaak langer dan bovenkaak.

  • HABITAT: Demersale soort die in de buurt van de kust op zand- of rotsbodems leeft. Kan ook in brak water voorkomen.

  • VOEDSEL: Inktvissen, schaaldieren en vissen.

  • GESLACHTSRIJP: Engels Kanaal, Noordzee, Keltische Zee, Ierse Zee: 45 cm (6-7 jaar/vrouwtjes).
    Golf van Biskaje: 42 cm (6 jaar/vrouwtjes).
    Golf van Lion: 37 cm (3 jaar).

  • PAAITIJD: Golf van Biskaje: februari tot mei.
    Middellandse Zee: van december tot maart.
    Engels Kanaal: van maart tot mei.
    Noordzee: april tot juni.

  • LEEFTIJD: 20 jaar.

Zeebaars wordt in Frankrijk rond de Middellandse Zee verkocht onder naam "loup de mer" (zeewolf). Maar officieel is dit de handelsbenaming voor de zeewolf Anarhichas lupus. Die laatste leeft nabij de kusten van de Noord-Atlantische Oceaan. Er wordt vooral op gevist in Noorwegen en IJsland. Zeewolf heeft stevig, wit vlees dat vooral verkocht wordt als filets zonder vel.

➜ VANGST

Zeebaars is een erg gewaardeerde vis. Tijdens de paaiperiode verzamelt de zeebaars zich in grote scholen volwassen vissen die samenkomen om zich voort te planten. Vooral tijdens deze periode is deze soort lang het doelwit geweest van visserijen met bodemsleepnetten en zegen-netten. Buiten deze periodes vertoont de zeebaars een solitair gedrag en wordt ze veelal per toeval opgevist. Ze wordt dan eerder het doelwit van lijnvissers en recreatieve vissers. Tegenwoordig wordt er vooral met haaklijnen en netten naar gevist. Ongeveer 70% van de totale vangsten in de zuidelijke zone (Golf van Biskaje) en in de noordelijke zone (Keltische Zee, Engels Kanaal, Ierse Zee en Noordzee) worden zo gevangen. De Europese vloot is verantwoordelijk voor 95% van de wereldvangsten. De meeste van deze vangsten komen uit het noordoosten van de Atlantische Oceaan, voornamelijk uit de Golf van Biskaje. Frankrijk is de grootste producent van wilde zeebaars, gevolgd door Spanje. Er zijn ook heel wat recreatieve visserij actief, die ongeveer een kwart bedraagt van die van commerciële vissers (in gewicht). De Belgische vloot zorgde voor 30 ton aanvoer van zeebaars in 2022. Daarenboven importeerde België 766 ton zeebaars, vooral vanuit Nederland. Hiervan werd 72 ton terug uitgevoerd.

➜ AQUACULTUUR

De zalmachtigen buiten beschouwing gelaten, is zeebaars de eerste zeevis die in Europa commercieel werd gekweekt. De aquacultuur begon in de jaren ‘90 en is sedertdien aanzienlijk toegenomen tot 293.618 ton wereldwijd in 2022 (waarvan 91.638 ton in Europa). In Frankrijk bedroeg de productie in 2022, 1.080 ton. Ze wordt meestal gekweekt in drijvende kooien op zee (Middellandse Zee en Canarische Eilanden). Maar eveneens in grote bekkens op het land (Noordzee en aan de Atlantische kust). Zeebaars, samen met goudbrasem, vertegenwoordigen meer dan 27% van de totale waarde van de aquacultuurproductie in EU.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

Zeebaars is de afgelopen decennia onderhevig geweest aan sterke overexploitatie, waardoor deze vis sterk onder druk kwam te staan. Voor zeebaars werd op Europees niveau geen enkele TAC vastgelegd.
❚❙ Noordoostelijke Atlantische Oceaan
Beroepsvisserij: na een waarschuwing van wetenschappers in 2014 heeft de EU vanaf 2015 beheersmaatregelen geïmplementeerd voor de zeebaarsvisserijen van de noordelijke bestanden. Het beheer van de zuidelijke bestanden werd toevertrouwd aan Frankrijk.
Noordelijke bestanden

  • Jaarlijkse vangstbeperkingen per vaartuig van elke toegestane visserij (totaal verbod op pelagische sleepnetten);

  • minimale vangstmaat verhoogd van 36 naar 42 cm (in 2015);

  • vissen verboden in februari en maart (paaiperiode en dus hoge opbrengsten).

Zuidelijke bestanden

  • Algemene vangstbeperking voor alle beroepsvaartuigen die onder Franse vlag varen;

  • minimale vangstmaat verhoogd naar 40 cm (in 2020).

Deze twee bestanden werden opgenomen in het meerjarig beheersplan voor de visserij in de westelijke en aangrenzende wateren, goedgekeurd door EU in 2019. Het noordelijke bestand wordt gedeeld door de EU en het VK, maar er bestaat geen gemeenschappelijk beheersplan voor dit bestand.
Recreatievisserij: er werden vangstbeperkingen opgelegd voor beide bestanden, Noord en Zuid:

  • Twee baarzen per persoon per dag in 2023 voor het zuidelijke bestand; onderhandelingen zijn nog steeds gaande voor de Noordelijke voorraad.

  • De praktijk van vangst en vrijlating tijdens variabele periodes is van kracht voor het noordelijke
    bestand.

  • Minimale vangstgrootte: 42 cm voor de twee zones.

❚❙ Middellandse Zee
Voor zeebaars geldt geen vangstbeperking (geen TAC).
 

Minimale vangstgrootte binnen de EU (professionele visserij)
Noordoost-Atlantische Oceaan:       > 42 cm
    - Golf van Biskaje                         > 40 cm
    - Iberische kusten:                        > 36 cm
Middellandse Zee                             > 25 cm

 

CONSUMPTIE 

Zeebaars wordt in de handel meestal vers en in zijn geheel aangeboden. Het aanbod onder de vorm van filets nam toe dankzij de productie uit aquacultuur. De kwekerijen kunnen vis aanbieden in "portiegroottes" van 300 tot 500 g. In Frankrijk hoort zeebaars tot de top-10 van verse vissen die door Franse huishoudens wordt geconsumeerd. In België is hij bij de top-20. In 2021 werd door Belgische gezinnen 154 ton zeebaars geconsumeerd.

ECOLABELS

WILDE ZEEBAARS

  • MSC • Geen gecertificeerde visserij (opschorting van certificering in 2015 naar aanleiding van de wetenschappelijke waarschuwing over de bestanden).

ZEEBAARS UIT AQUACULTUUR

  • ASC • 42 kwekerijen zijn gecertificeerd, voornamelijk in Turkije en Griekenland.

  • AB • Gekweekte zeebaars vertegenwoordigt een van de belangrijkste gecertificeerde biologische aquacultuurproducties in Frankrijk.

COLLECTIEF MERK

  • Lijngekweekte zeebaars van de Pointe de Bretagne: Gevangen in de stromingen van de Raz de Sein, door de lijnvissers van de haven van Audierne.

  • Lijngekweekte zeebaars uit Normandië: Gevangen met een hengel aan de Normandische kust, door boten van 6-8 meter.

 

TE ONTHOUDEN

➜ In 2014 waarschuwde wetenschappers voor de slechte toestand van de zeebaars. Sinds 2015 werden er beheersmaatregelen genomen om het noordelijke bestand (Noordzee, Ierse Zee, Engels Kanaal en Keltische Zee) te herstellen.
➜ De bestanden in het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan herstellen zich of zijn niet geclassificeerd. De status van de mediterrane bestanden is onbekend.
➜ Zeebaars is erg kwetsbaar voor visserij tijdens het broedseizoen.
➜ Zeebaars is de soort waarvan de kweek het meest ontwikkeld is in de Middellandse Zee.

AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP

WILDE ZEEBAARS

  • Met mate: Bestanden uit Golf van Biskaje en de Iberische kust, West-Schotland, West en Zuidwest-Ierland, alle bestanden uit de Middellandse Zee, Zuidelijk bestand (ten noorden en centraal golf van Biskaje), en Noordelijk bestand (Noordzee, Ierse Zee, Engels Kanaal en Keltische Zee).

  • Bij voorkeur: Exemplaren met een grootte
    > 42 cm (Golf van Biskaje),
    > 37 cm (Golf van Lion),
    > 45 cm (andere oorsprong) of grote filets van volwassen individuen die tijd hebben gehad om zich       voort te planten.

  • Bij voorkeur: exemplaren gevangen met een lijn/hengel.

  • Te vermijden: consumptie van zeebaars tijdens de paaiperiode.

  • Te weigeren: zeebaars die u wordt aangeboden door niet-professionele vissers (bij deze vissen wordt normaal gesproken de staart afgesneden).

ZEEBAARS UIT AQUACULTUUR
Controleer de kweekomstandigheden voor elke aankoop.